Θέαση θαλάσσιου τέρατος, που έμοιαζε με τη μυθολογική Σειρήνα, το 1935…

Κοντά στη νήσο Vancouver του Ειρηνικού Ωκεανού, απέναντι από τις ακτές του Καναδά, το πλήρωμα ενός αλιευτικού πλοίου είδε ένα θαλάσσιο τέρας, με όψη σχεδόν όμοια με το πρόσωπο του ανθρώπου.

Κατά το τηλεγράφημα, το οποίο έστειλε από την πόλη Seattle των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής ο ανταποκριτής της εφημερίδας “Morning Post” του Λονδίνου, ο πλοίαρχος του αλιευτικού σκάφους βεβαίωνε κατηγορηματικά πως είχε δει ευκρινέστατα το φοβερό αυτό ανθρωπόμορφο πλάσμα, το οποίο εμφανίστηκε ολόκληρο πάνω από την επιφάνεια των υδάτων και το μήκος του σώματός του ήταν περίπου πέντε μέτρων.

Οι ναυτικοί ισχυρίζονταν ότι το θαλάσσιο αυτό τέρας έμοιαζε με τις μυθικές Σειρήνες. Ο Όμηρος, στην “Οδύσσεια”, ύμνησε με απαράμιλλο τρόπο τον μύθο των Σειρήνων. Μετά τον πόλεμο της Τροίας, ο Οδυσσέας επιβιβάστηκε στο πλοίο του μαζί με τους συντρόφους του, για να επιστρέψουν στην πατρίδα. Αλλά το ταξίδι υπήρξε μακρότατο, περιπετειώδες και δραματικό. Θύελλες και διάφορες κακοτυχίες έριξαν το πλοίο του Οδυσσέα στο νησί της μάγισσας Κίρκης, η οποία είχε τη συνήθεια να μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε ζώα.

Ο πολυμήχανος άντρας κατόρθωσε να διαφύγει, μα το πλοίο τους έπρεπε να περάσει απ’ το λημέρι των Σειρήνων, που ήταν μοιραία θηλυκά πλάσματα. Στέκονταν γυμνές στην ακτή της μαγικής νήσου. Το κορμί τους από τη μέση και πάνω ήταν κορμί όμορφων γυναικών, μα απ’ τη μέση και κάτω είχε το σχήμα ψαριού. Το τραγούδι τους ήταν τόσο θελκτικό, ώστε κάθε θαλασσοπόρος που το άκουγε, καταλαμβανόταν από έκσταση και έσπευδε προς το μέρος απ’ όπου προερχόταν το γλυκύτατο άσμα, χωρίς να υποπτεύεται ότι εκεί τον περίμενε το ναυάγιο του καραβιού του και ο δικός του ο θάνατος.

Ο Οδυσσέας, όμως, έκλεισε με κερί τα αυτιά των συντρόφων του, για να μην ακούσουν το τραγούδι και παρασυρθούν στην παγίδα των Σειρήνων. Ο ίδιος διέταξε να τον δέσουν σφιχτά στο μεσιανό κατάρτι του πλοίου, για να μην πέσει στα νερά, συνεπαρμένος από το γλυκόλαλο άσμα τους.

Όλα αυτά ανήκαν άραγε στη φαντασία; Έτσι φαίνεται. Έχουν, όμως, μια κάποια βάση στην πραγματικότητα, καθώς οι ιστορικοί κατάφεραν να καθορίσουν το δρομολόγιο του Οδυσσέα επί τη βάσει των γλαφυρών και λεπτομερών περιγραφών του Ομήρου. Η κατοικία της Κίρκης ήταν κοντά στην Terracina της Ιταλίας, όπου υπάρχει σήμερα το ορεινό Ακρωτήριο Κιρκαίο, το οποίο ενδέχεται να ήταν παλαιότερα νησί. Πιθανόν, αιώνες πριν, κάποια Βασίλισσα της Μικράς Ασίας να βρήκε εκεί καταφύγιο, ενώ η ανατολίτικη πολυτέλεια και οι ερωτοτροπίες της να δημιούργησαν τη φήμη περί της μαγικής της ικανότητας.

Ως προς το Στενό της Σκύλλας και της Χάρυβδης, οι ιστορικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να ήταν το Στενό της Μεσσήνης. Εκεί, δε, κατά τη μυθολογία είχαν το λημέρι τους και οι Σειρήνες. Επομένως, εάν ο Οδυσσέας τις συνάντησε αμέσως μετά την αναχώρησή του από τις ακτές της Terracina και πριν φτάσει στο Στενό της Μεσσήνης, φαίνεται ότι οι Σειρήνες εμφανίστηκαν στη Θάλασσα της Napoli και πιο συγκεκριμένα, κοντά στη μαγευτική νησίδα Capri.

Από έναν μελετητή των τόπων αυτών, διατυπώθηκε και μια άλλη εκδοχή: ότι στην παλιά εποχή, η νησίδα Capri κατοικούνταν από μια άγρια φυλή ανθρωποφάγων. Αυτοί είχαν στείλει, λοιπόν, τις γυναίκες τους στην ακτή, ώστε να καλούν τους θαλασσοπόρους να αποβιβαστούν στην ξηρά, όπου τους περίμενε ένα τρομερό τέλος. Άλλωστε, οι ανασκαφές στο Capri έφεραν στο φως μεγάλες ποσότητες ανθρώπινων οστών. Ο Όμηρος, δε, ανέφερε ότι οι Σειρήνες κάθονταν σ’ ένα λιβάδι και ολόγυρά τους υπήρχαν σωροί από ανθρώπινα κόκαλα, σκελετοί και δέρματα.

Μια άλλη παράδοση βεβαιώνει ότι οι Σειρήνες είχαν εγκατασταθεί στην ακτή της Napoli, στο Sorrento, το αρχαίο Σιρέντιουμ, ονομασία που προφανώς σχετίζεται με τη λέξη “Σειρήνες”.

Σύμφωνα με τον Όμηρο, τα θηλυκά αυτά μυθικά τέρατα ήταν δύο και αυτοκτόνησαν από την οργή τους, διότι ο Οδυσσέας γλίτωσε από την παγίδα που του είχαν στήσει. Άλλοι, όμως, ποιητές ανέφεραν τρία πλάσματα: την Παρθενόπη, τη Λιγεία και τη Λευκωπία.

Αφήνοντας πίσω τη μυθολογία, η Βιολογία έρχεται να μας πληροφορήσει ότι υπάρχουν και σήμερα πλάσματα συγγενικά με τις ίσως φανταστικές Σειρήνες: τα σειρηνοειδή. Ζουν στη θάλασσα και εκ πρώτης όψεως μπορούν να θεωρηθούν ψάρια, αλλά είναι θηλαστικά, παρεμφερή προς τα κήτη. Τα υπό εξαφάνιση πλέον αυτά θαλάσσια πλάσματα έχουν μήκος που μπορεί να φτάνει τα τρία μέτρα και το βάρος τους, τα εκατόν πενήντα κιλά. Τα σειρηνοειδή δεν αποτελούν κίνδυνο για τον άνθρωπο.

Ίσως, λοιπόν, αυτό που είδαν οι ψαράδες της νήσου Vancouver του Ειρηνικού Ωκεανού να μην ήταν μια πραγματική Σειρήνα, αλλά ένα από αυτά τα θαλάσσια κήτη.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 05/06/1935…