Τον Οκτώβριο του 1900, μια ομάδα σπογγαλιέων από τη Σύμη, υπό τον Δημήτριο Κοντό, κατά την επιστροφή του σπογγαλιευτικού τους σκάφους από την Τυνησία, αποπειράθηκε να προστατευθεί από έντονη καταιγίδα στο νησί των Αντικυθήρων. Περιμένοντας εκεί να κοπάσει η θεομηνία, αποφάσισαν να καταδυθούν με σκοπό την ανεύρεση σπόγγων.

Το 1900, οι δύτες φορούσαν συνήθως την πρότυπη καταδυτική στολή, με ένδυμα καμβά και ορειχάλκινα κράνη, που τους επέτρεπαν να καταδύονται και να παραμένουν στον βυθό περισσότερο.

Ο πρώτος που είδε το ναυάγιο, σε βάθος 45 μέτρων, ήταν ο Ηλίας Σταδιάτης, ο οποίος έδωσε σήμα για ανάδυση. Μόλις ανέβηκε στην επιφάνεια, περιέγραψε τη σκηνή που αντίκρυσε στον βυθό, σαν πραγματικό όραμα της Αποκάλυψης:

“Μια λιτανεία από φριχτά φαντάσματα… Ένας σωρός από άνδρες, γυναίκες και γιγαντιαία άλογα… Τα άλογα κλυδωνίζονταν ανάμεσα στα φύκια, πολλά απ’ αυτά ανάσκελα, με τα πέταλά τους στον αέρα…”.

Επειδή υπήρξαν αμφιβολίες για τα αλλόκοτα λεγόμενα του Ηλία Σταδιάτη, καταδύθηκε ο ίδιος ο Κοντός, για να επιστρέψει τελικά στην επιφάνεια, κραδαίνοντας το μπρούντζινο χέρι ενός αγάλματος. Περιμένοντας την καταιγίδα να κοπάσει, οι δύτες περισυνέλλεξαν όσα περισσότερα τέχνεργα μπορούσαν από το ναυάγιο.

Μαζί με το Υπουργείο Παιδείας και το Βασιλικό Ναυτικό, οι σπογγαλιείς ανέλκυσαν σειρά τεxνέργων. Ο θάνατος ενός δύτη και η παράλυση άλλων από τη νόσο των δυτών, έδωσε τέλος στην επιχείρηση το καλοκαίρι του 1901.
Στις 17 Μαΐου 1902, ο πρώην Υπουργός Παιδείας και μαθηματικός, Σπυρίδων Στάης, έκανε τη σημαντικότερη ανακάλυψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Αθήνα. Εξετάζοντας τα τέχνεργα που ανακτήθηκαν, παρατήρησε ένα σκουριασμένο μπρούντζινο αντικείμενο ενεπίγραφο, με ενσωματωμένο γρανάζι.
Το αντικείμενο έγινε γνωστό ως μηχανισμός ή αστρολάβος των Αντικυθήρων. Αρχικά, οι αρχαιολόγοι υπέθεσαν ότι το περίεργο αυτό αντικείμενο ήταν μάλλον μηχανικό ρολόι.

Χρειάστηκαν 75 χρόνια για να επανέλθει στο ναυάγιο ο Γάλλος αξιωματικός Ζακ-Υβ Κουστώ το φθινόπωρο του 1976, ώστε να ανακτήσει περισσότερα τέχνεργα.
Η είδηση αυτή δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ”, στις 15/06/1966…
