Θα νικηθεί ο Θάνατος;

Στο τελευταίο τεύχος του γαλλικού περιοδικού “Constellation”, τον Ιούνιο του 1960, δημοσιεύθηκε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο σχετικά με τις προσπάθειες για την καταπολέμηση του θανάτου.

Το άρθρο, που αναδημοσιεύθηκε από την εφημερίδα “ΕΜΠΡΟΣ”, ανέφερε ότι για περίπου έναν χρόνο, άνθρωποι και άνθρωποι περνούσαν μία μεγάλη αυλόπορτα όπου ήταν χαραγμένες οι λέξεις “ex morte vita” (η ζωή θα έρθει από τον θάνατο). Έμπαιναν σ’ ένα απέραντο πάρκο με πανύψηλα δέντρα κι ύστερα ανέβαιναν τις σκάλες ενός κατάλευκου κτιρίου, που το φρουρούσαν άνθρωποι με στολή.

Κάθε μέρα, σε ορισμένες ώρες, οι άνθρωποι παραδίδονταν εθελοντικά σε γιατρούς με άσπρες μπλούζες, οι οποίοι τους έκαναν μία ένεση με θανατηφόρες δόσεις από ορισμένα αλκαλοειδή, παράγωγα του κουράρε. Το κουράρε, ή κουράριο, είναι ένα δηλητήριο που χρησιμοποιούν διάφορες φυλές της Κεντρικής και Νότιας Αφρικής, για να δηλητηριάζουν τα βέλη τους. Έχει την ιδιότητα να παραλύει τις μυϊκές ίνες και βρίσκει εφαρμογή στην αναισθησιολογία. Σε μικρές ποσότητες, δεν είναι τοξικό και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι ιθαγενείς τρώνε τα ζώα που σκότωσαν με δηλητηριασμένα βέλη, χωρίς να παθαίνουν τίποτε.

Όλα αυτά συνέβαιναν στη Βηθεσδά του Μέριλαντ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, στο “Κέντρο Μελετών επί του θανάτου”. Το Κέντρο αυτό ιδρύθηκε το 1953 από το Αμερικανικό Ναυτικό και βρίσκονταν εκεί τα μεγαλύτερα αποθέματα ανθρωπίνων μελών. Έβλεπε κανείς φυλαγμένα προσεκτικά κομμάτια από δέρμα, βλεννογόνους, τένοντες, χόνδρους και ιστούς. Από το 1959, όμως, μεταβλήθηκε σε εργαστήριο της “ανάστασης”.

Σύμφωνα με το άρθρο του γαλλικού περιοδικού “Constellation”, αντίστοιχα πειράματα διεξάγονταν και στη Σοβιετική Ένωση. Ποιος ήταν ο σκοπός αυτών των πειραμάτων; Μέχρι τότε, απέβλεπαν κυρίως στην τελειοποίηση της τεχνικής επαναφοράς στην ζωή. Συνέβαινε όμως και κάτι άλλο. Κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα, των οποίων η διάρκεια αύξανε μέρα τη μέρα, άνθρωποι-πειραματόζωα παραδίδονταν θεληματικά στον θάνατο. Παρέβαλλαν τις εντυπώσεις τους, ανέφεραν τις αφηγήσεις της νέας αυτής δοκιμασίας του υποσυνείδητου τους, αντέτασσαν τον πόθο της ζωής στον αμείλικτο μηχανισμό της εκμηδενίσεως και -το σημαντικότερο- ο οργανισμός τους βρισκόταν αναζωογονημένος, σαν αυτός ο προσωρινός θάνατος να έδινε μία καινούρια νεότητα.

Αλλά η νεότητα είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό. Δεν έχει τίποτα το κοινό με τα επιτεύγματα του αγώνα κατά του γήρατος, τα οποία το πρώτο μισό του 20ου αιώνα μετατόπισαν τον μέσο όρο ζωής από 47 στα 70 χρόνια. Πρόκειται για μία νεότητα, η οποία για πρώτη φορά στην ιστορία συσχετιζόταν με τον θάνατο.

Οι απόψεις περί του θανάτου είχαν υποστεί πραγματική μεταμόρφωση και άρχιζε να συζητείται σοβαρά η διαφορά μεταξύ ενός θανάτου φαινομενικού, όπου οι ζωικές λειτουργίες γίνονταν αδιόρατες, ενός θανάτου σχετικού, όπου ορισμένα στοιχεία του οργανισμού δεν είχαν τελείως νεκρωθεί και ενός θανάτου απολύτου, όπου τα κύτταρα, λόγω αντιστροφής της ηλεκτρικής τους πόλωσης (όπως πίστευε ο Μπεκερέλ) αποσυντίθονταν οριστικά.

Ο θάνατος, σύμφωνα με την άποψη αυτή, δεν ήταν η απόλυτη αντίθεση προς τη ζωή. Δεν μεταπηδά κανείς απότομα από τη ζωή στον θάνατο, αλλά ανάλογα με τις περιστάσεις νεκρώνεται ελάχιστα, περισσότερο, ακόμα περισσότερο και παύει βαθμιαίως να ζει.

Ο οργανισμός μας αποτελείται από τριάντα τρισεκατομμύρια κύτταρα, τα οποία δεν πεθαίνουν ταυτόχρονα. Είναι λοιπόν πολύ φυσικό να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος δεν είναι οριστικός, παρά μόνο όταν πεθαίνουν τα κύτταρα του εγκεφάλου και των οργάνων των βασικών χημικών λειτουργιών.

Στο Μόντρεαλ, στις 3 Αυγούστου του 1959, ο Δρ. Χανς Σέλυε, επέδειξε στους δημοσιογράφους του καναδικού Τύπου έναν δοκιμαστικό σωλήνα, όπου επέπλεε ένα τμήμα ζωντανού ζωικού ιστού. “Ο ιστός που βλέπετε είναι αθάνατος. Εάν τον μετρήσουμε με την κλίμακα της ζωής του ανθρώπινου οργανισμού, μπορούμε να υπολογίσουμε ότι έχει ζήσει περί τα τριάντα χρόνια. Θεωρητικά, το γήρας θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως ασθένεια. Στο διάστημα της σταδιοδρομίας μου, ενήργησα πολλές αυτοψίες, ποτέ όμως δεν συνέβη να διαπιστώσω ότι κάποιος πέθανε πραγματικά από γεροντική εξάντληση. Ένας παρόμοιος θάνατος θα σήμαινε ότι όλα τα όργανα του σώματος φθάρηκαν ταυτόχρονα, πράγμα αδύνατο. Ο άνθρωπος πεθαίνει μόνον διότι ένα από τα ζωτικά του όργανα εφθάρη πρόωρα. Από την ρήξη κάποιας αρτηρίας, λόγου χάριν, από την διακοπή της λειτουργίας των νεφρών ή από υπερκόπωση του καρδιακού μυός, οπότε το σύνολο του μηχανισμού καταρρέει απότομα. Κανένας ιατρικός λόγος δεν αποκλείει την εξεύρεση τρόπου για να επιβραδύνουμε την πρόοδο του γήρατος ή και να την σταματήσουμε ακόμη. Η διάρκεια της ανθρώπινης ζωής θα μπορέσει λοιπόν να φτάσει τα εκατό ή τα διακόσια χρόνια”, ανέφερε ο Δρ. Χανς Σέλυε.

Ένας άλλος επιστήμονας, ο John Burdon Sanderson Haldane εξερεύνησε εθελοντικά την “απαγορευμένη περιοχή”. Ανέπνεε θανάσιμες ποσότητες ανθρακικού οξέος, κατάπινε τεράστιες ποσότητες αλάτων και εισήγαγε στο αίμα του ανθρακικό νάτριο. Ο ίδιος πίστευε ότι με τα πειράματά του αυτά είχε ίσως μία στις δέκα πιθανότητες να επιζήσει, οι συνάδελφοί του όμως αντικειμενικότεροι, του έδιναν μία πιθανότητα στις εκατό και αυτή με επιφυλάξεις!

Ενώ λοιπόν οι παριστάμενοι παρακολουθούσαν και κατέγραφαν την αρτηριακή του πίεση, την θερμοκρασία, τις αντιδράσεις του δέρματος και τα κύματα του εγκεφάλου του, ο ίδιος ο Haldane υπαγόρευε στο μικρόφωνο, μέχρι τη στιγμή της ολοκληρωτικής απώλειας των αισθήσεών του, τις εντυπώσεις από το πρώτο αυτό ταξίδι στην χώρα του θανάτου. Τέσσερις φορές ο τολμηρός φυσιολόγος χαρακτηρίστηκε ως νεκρός και τέσσερις φορές τον επανάφεραν στην ζωή.

Ο Δρ. Haldane ανέφερε ότι δεν είχε υποφέρει καθόλου, αλλά και ότι την ύστατη ακόμη στιγμή, πριν την παντελή αναισθησία, χρειάστηκε καταπληκτική προσπάθεια θελήσεως για να παραμείνει στην ζωή. Αυτή την υπέρτατη ένταση της θέλησης, την απέδωσε σε μυστικιστική παρόρμηση και μάλιστα επισκέφθηκε την Ινδία, για να μελετήσει μαζί με τους γιόγκι και να προσπαθήσει να τοποθετήσει σε κάποια λογική τάση τα φαινόμενα του φακιρισμού.

Παράλληλα με τον Haldane, φαινόταν ότι και οι Σοβιετικοί επιστήμονες είχαν δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γύρω από τον θάνατο και την ανάσταση. Λέγεται, μάλιστα, ότι ο Καθηγητής Κυπριάνοφ είχε στην κατοχή του μία μοναδική συλλογή ινδικών χειρογράφων σχετικών με το θέμα αυτό, τα οποία του είχε προσφέρει ο Παντίτ Νεχρού.

Ήταν βέβαια αναμφισβήτητο ότι με τον έλεγχο της θελήσεως επί του σώματος, κατορθωνόταν η κατάκτηση αυτής της ανέλπιστης πιστώσεως χρόνου: του σχετικού θανάτου.

Οι Αμερικανοί εθελοντές κατόρθωσαν να μείνουν τριάντα ολόκληρα λεπτά σε κατάσταση κλινικού θανάτου. Είναι, όμως, γνωστό ότι ο θάνατος δεν καθίσταται απόλυτος και δεν συνεπάγεται πραγματικές κλινικές αλλοιώσεις παρά μόνο μετά από δύο ώρες. Έπρεπε λοιπόν να κερδηθούν δύο ώρες για την νεκρανάσταση των ασθενών, αλλά και δύο ώρες για να εξερευνηθούν βαθύτερα τα σκοτάδια. Δύο ώρες οι οποίες θα χάριζαν στον άνθρωπο την νέα εξοικείωση με τον θάνατο, μία πραγματικότητα πέραν του υπερπέραν. Ο φαινομενικός θάνατος, όπως είχε διαπιστωθεί ήδη, δίνει λαβή σε παράδοξα φαινόμενα διοράσεως τα οποία μελετήθηκαν πρώτη φορά σε περιπτώσεις θυμάτων διαφόρων δυστυχημάτων.

Το 1958, ένας Αμερικανός, ο Φέη Κλαρκ, μεταφέρθηκε στο χειρουργείο έπειτα από αυτοκινητιστικό ατύχημα και παρέμεινε σε κατάσταση κλινικού θανάτου. Όταν συνήλθε, βεβαίωσε ότι όχι μόνο είχε πλήρη συνείδηση καθ’ όλη τη διάρκεια της εγχείρησης, την οποία περιέγραψε λεπτομερώς, αλλά και ότι παρακολούθησε ταυτόχρονα και ορισμένες σκηνές οι οποίες συνέβαιναν σε γειτονικές αίθουσες και τις οποίες αφηγήθηκε με καταπληκτική ακρίβεια.

Κάποιος ψυχολόγος, ο Χόρνελ Χαρτ, ο οποίος μελέτησε το φαινόμενο, ανακάλυψε ότι υπήρχαν και πολλά άλλα προηγούμενα. Παρόμοια φαινόμενα παρουσιάστηκαν κατά καιρούς, χωρίς κανείς να σκεφτεί να τα συσχετίσει.

Στις 13 Δεκεμβρίου του 1954, ο Δρ. Andrija Puharich, βρισκόταν σε ένα εργαστήριο του Αμερικανικού Στρατού όπου ασχολούνταν με πειράματα φαινομενικού θανάτου με ενέσεις ή χορηγήσεις ζωικών και φυσικών δηλητηρίων (μπυφοτιδίνης κυρίως). Κάποια στιγμή νόμισε ότι είδε το σώμα του μετέωρο. Ο άνθρωπος αυτός, τον οποίο ο Άλντους Χάξλεϊ είχε χαρακτηρίσει σαν ένα από τα φωτεινότερα πνεύματα στον τομέα της παραψυχολογίας, είδε τον εαυτό του να αιωρείται μέσα σε “μία σφαίρα γαλάζιας ομίχλης”.

ο Δρ. Χόρνελ Χαρτ ανέφερε περί τις 400 ανάλογες περιπτώσεις και κυρίως την περίπτωση ενός ασθενούς που περιέγραφε ο Άγγλος γιατρός, Σερ Ώκλαντ Ζεντ, ο οποίος αισθάνθηκε την καρδιά του να σταματά και να περιορίζεται σε μία ελαφρά δόνηση, σε αυτό τον ειδικό παλμό της καρδιάς που προηγείται από τον θάνατο.

Η άμεση εφαρμογή αυτών των ανακαλύψεων ήταν φαινομενικά απλούστατη. Αύξανε όλες τις πιθανότητες επαναφοράς στην ζωή, όπως λόγου χάριν την επιχειρούσαν στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, με ηλεκτρομαγνητική τόνωση του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος τοποθετείται σε ισχυρό μαγνητικό πεδίο και κατόπιν διεγείρεται εξ αποστάσεως με συχνότητα χιλίων δονήσεων ανά δευτερόλεπτο, οι οποίες επιταχύνουν την αναπνοή και αυξάνουν την έκκριση των επινεφριδίων.

“Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος μας έχει εσφαλμένη ιδέα περί θανάτου. Πιστεύουμε όλοι ότι είναι μία κατάρα, μία θανατική καταδίκη και κατά συνέπεια δίνουμε μεγαλύτερη σημασία στην ιδέα του θανάτου παρά στις φροντίδες για να τον ξεπεράσουμε και να ζήσουμε. Αλλά δεν θα συμβαίνει το ίδιο και στο μέλλον. Οι επιστήμονες όλου του κόσμου βρίσκονται σήμερα στον δρόμο της εξεύρεσης των τρόπων με τους οποίους θα αντικαθίστανται τα φθαρμένα όργανα του οργανισμού μας, όπως ακριβώς γίνεται με τα εξαρτήματα των μηχανών, ενώ ταυτοχρόνως αναζητούν τρόπους αξιοποιήσεως της θέλησης του ανθρώπου, που είναι μία ανεκμετάλλευτη μέχρι τώρα δύναμη, για την καταπολέμηση της ιδέας του “θανάτου”, δήλωσε ο Καθηγητής Σέλυε.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΜΠΡΟΣ”, στις 11/06/1960…