Thomas Edison – Κάτω από ποιες συνθήκες ανακαλύφθηκε η ηλεκτρική λυχνία…

Ο John F. O’ Hagan, ο οποίος ήταν παλιός συνεργάτης για πολλά χρόνια του μεγάλου Αμερικανού εφευρέτη Thomas Edison, μόλις συμπληρώθηκαν 55 χρόνια από την ανακάλυψη του ηλεκτρικού λαμπτήρα που έμελλε να αλλάξει τον ρου του πολιτισμού, δημοσίευσε ένα εξαιρετικού ενδιαφέροντος σημείωμα για τις ακριβείς περιστάσεις κάτω από τις οποίες ανακαλύφθηκε το ηλεκτρικό φως:

“Πριν από 55 χρόνια, ένα βράδυ, τρεις νέοι, εξαντλημένοι από την αγωνιώδη αναμονή 40 ωρών, είδαν μια κλωστή σε σχήμα πετάλου να πυρακτώνεται μέσα σε μια γυάλινη σφαίρα, να δίνει κάποια αναλαμπή και τέλος, να σβήνει.

Με το σβήσιμο αυτής της φωτεινής κλωστής, μια νέα περίοδος για την ανθρωπότητα άρχιζε. Ο πολιτισμός έκανε το μεγάλο του άλμα προς την “εποχή του ηλεκτρισμού”. Η ανθρωπότητα θα φωτιζόταν πλέον με την ηλεκτρική λυχνία, η οποία εφευρισκόταν εκείνη τη στιγμή και η οποία εντός ελαχίστου σχετικώς χρονικού διαστήματος, θα άνοιγε διάπλατα νέες λεωφόρους στον κόσμο.

Ήταν, λοιπόν, 9:11 μ.μ., όταν ο Thomas Edison, 32 ετών τότε, αποκαλούμενος ήδη από τους συνεργάτες του “γερομάστορας”, στράφηκε προς τον επόπτη του Charles Batchelor, 33 ετών και τον John Laffson, βοηθό, 22 ετών, με τη φράση:

-Τα πήγαμε καλά! Όχι, όμως, ακόμα αρκετά καλά. Θα το βελτιώσουμε!

Κατόπιν, η ηλεκτρική λυχνία έσπασε για να υποβληθεί σε μικροσκοπική εξέταση.

Σε ένα κλειστό διαμέρισμα του δευτέρου πατώματος του διώροφου εργαστηρίου στο Menlo Park του New Jersey, ο Edison, ο οποίος μετά από λίγο θα αποκαλούνταν “θαυματοποιός” και οι δύο σύντροφοί του πραγματοποίησαν το υπέρλαμπρο θαύμα, το οποίο καταύγασε την πρόοδο της ανθρωπότητας, αλλά και έσωσε το εργαστήριό του από τη χρεοκοπία.

Το εργαστήριο δεν πήγαινε καθόλου καλά οικονομικώς. Μάλιστα, κατά το έτος εκείνο, πριν τα Χριστούγεννα, η 24χρονη σύζυγος του Edison, Mary, δούλευε νυχθημερόν στη σοφίτα του σπιτιού τους, ζωγραφίζοντας μικρά κιβώτια και βάζα, από την πώληση των οποίων ευελπιστούσαν να λάβουν μερικά χρήματα για να περάσουν τις εορτές των Χριστουγέννων.

Ο αδερφός της γυναίκας του, ο Charles Stilwell και ένας ανιψιός του εφευρέτη απειλήθηκαν από την Αστυνομία να συλληφθούν, καθώς γύριζαν χωρίς άδεια μικροπωλητή από πόρτα σε πόρτα, προκειμένου να πουλήσουν τα προϊόντα της χειροτεχνίας της Mary Edison.

Στο εργαστήριο, η κατάσταση ήταν τραγική. Οι εργάτες έμεναν απλήρωτοι. Οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί είχαν γεμίσει τα συρτάρια. Ο Thomas Edison πιεζόταν από παντού.

Πριν προσφερθεί ο επιχειρηματίας Edward Johnson να διαθέσει κεφάλαια για τη βιομηχανική ανάπτυξη της εφεύρεσης, ο Edison βρισκόταν ήδη στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Είχε ξοδέψει μέχρι τότε το ποσό των 240.000 δολαρίων, το οποίο είχε αποκτήσει από την πώληση διαφόρων ευρεσιτεχνιών του και άλλα 100.000 δολάρια, τα οποία είχε κερδίσει από την κατασκευή τηλεγραφικών ειδών και βοηθητικών λογιστικών μηχανών. Ήταν κολοσσιαία ποσά, ως κέρδη, αλλά και ως έξοδα του νέου εφευρέτη.

Την 23η Οκτωβρίου του 1880, ο Δικαστής του Μίντλεσεξ Κάουντι του New Jersey κατέσχεσε όλα τα υπάρχοντα του Edison, εκτελώντας μια δικαστική απόφαση εναντίον του, η οποία του επέβαλε να καταβάλει 3.351,70 δολάρια, κεφάλαιο και τόκους δανείου χρονολογουμένου από τον Δεκέμβριο του 1874.

Μεταξύ των κατασχεθέντων ήταν και ο “Συνταγματάρχης”, το πειθήνιο άλογο της οικογένειας και ένα σαράβαλο αμαξάκι, με το οποίο τα δύο παιδιά του Edison πήγαιναν στο σχολείο τους, που απείχε αρκετά χιλιόμετρα.

Χρειάστηκαν πολλές ημέρες στον πιστό συνεργάτη του Edison, τον Charles Batchelor, να γυρίσει σε συγγενείς και φίλους, για να βρει τα απαιτούμενα χρήματα προς εκπλήρωση της δικαστικής απόφασης.

Εάν δεν απελευθερώνονταν τα υπάρχοντά του, ο εφευρέτης δε θα ήταν σε θέση να πραγματοποιήσει την πρώτη δημόσια επίδειξη του φωτός του στο Menlo Park του New Jersey, κατά τη θερινή περίοδο του 1880.

Όταν, λίγο πριν από την είσοδο της Αμερικής στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, πηγαίναμε με τον Edison στην Ουάσινγκτον για μια σύσκεψη με τον Πρόεδρο Wilson, ο Edison είχε διαρκώς, όπως συνήθιζε, ένα μολύβι και ένα σημειωματάριο στα χέρια του, για να σημειώνει τις ιδέες του.

Μόλις φτάσαμε στον σταθμό του Menlo Park, τον σκούντηξα λίγο και του έδειξα το ιστορικό εργαστήριο, το οποίο είχε ιδρύσει ο πατέρας του, ο Samuel Edison, το 1876 και του ψιθύρισα:

-Το παλιό μας εργαστήριο! Κοίτα!

Με ύφος κάπως μελαγχολικό, ο μέγας εφευρέτης γύρισε και με κοίταξε και μου είπε:

-Παλιές σελίδες του παρελθόντος… Πόση δουλειά και αγωνία! Άλλοι κέρδισαν το χρήμα και εμένα μου άφησαν τη δόξα!“

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 09/11/1934…