Το διαβόητο “Malleus Maleficarum” είναι η πιο γνωστή και σημαντική πραγματεία, συγκεντρωμένη σ’ έναν τόμο, σχετικά με τον διωγμό των μαγισσών, που προήλθε από την υστερία εναντίον της μαγείας, στη διάρκεια της Αναγέννησης.
Αποτελεί ένα περιεκτικό εγχειρίδιο κυνηγού μαγισσών, που εκδόθηκε για πρώτη φορά στη Γερμανία το 1487 και γνώρισε επανειλημμένες επανεκδόσεις σε όλη την Ευρώπη. Μάλιστα, έπαιξε βασικότατο ρόλο στις δίκες των μαγισσών στη Γηραιά Ήπειρο για πάνω από διακόσια χρόνια.
Άλλωστε, το βιβλίο αυτό έγινε συνώνυμο με την υστερία του κυνηγιού μαγισσών, που έφτασε στο αποκορύφωμά της την περίοδο από τα μέσα του 16ου έως τα μέσα του 17ου αιώνα.
Το έργο αυτό συντάχτηκε από δυο ιεροεξεταστές, τον Heinrich Kramer και τον Jacob Sprenger, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι είχαν εξουσιοδοτηθεί από τον ίδιο τον Πάπα Ιννοκέντιο Η’.
Ο Πάπας πήρε αυτή την απόφαση το 1484, διότι ήθελε να δώσει ένα τέλος στα εγκλήματα των μάγων και των μαγισσών, που είχαν κατατρομοκρατήσει εκείνη την περίοδο τη Γερμανία. ‘Ετσι, αφόριζε και καταριόταν, παραδίδοντας στην πυρά, εκείνους που έκαναν συμβόλαια με τον Διάβολο και τα δαιμόνια και οι οποίοι, με τη σύμπραξη του Σατανά, έκαναν μάγια στους ανθρώπους, τα ζώα και τα αγαθά της γης.
Μάλιστα, ένας φοβερός ιεροεξεταστής, ονομαζόμενος Kanani, πριν από την εμφάνιση του “Malleus Maleficarum”, είχε στείλει στην πυρά σαράντα μάγισσες, αφού πρώτα διέταξε να τους κάνουν ένα σχολαστικό πλύσιμο στο ποτάμι, ώστε να καθαριστεί το σώμα τους από τα διαβολικά σημεία που είχαν ζωγραφίσει στο κορμί τους, από φόβο μήπως γλίτωναν από τις φλόγες!
Το “Malleus Maleficarum” χωριζόταν σε τρία μέρη, τα οποία πραγματεύονταν τα εξής θέματα:
1. Αντικείμενα που ανήκαν στη μαγεία.
2. Τα αποτελέσματα της μαγείας.
3. Η εξουδετέρωση της μαγείας.
Εκείνοι, που είχαν συγγράψει το εν λόγω βιβλίο, είχαν βάλει τα δυνατά τους στο τρίτο μέρος, που περιείχε τη λύση του μεγάλου προβλήματος της εξάλειψης των μάγων και των μαγισσών από προσώπου γης. Κι αυτός ο παράξενος Ποινικός Κώδικας της μαγγανείας περιελάμβανε 35 άρθρα, τα οποία διατράνωναν ξεκάθαρα ότι όποιος κατηγορούνταν ως μάγος, έστω και χωρίς αποδείξεις, συλλαμβανόταν και καταδικαζόταν να καεί ζωντανός στην πυρά.
Όσον αφορά στους μάρτυρες ή στους ενάγοντες, δε γινόταν καμιά απολύτως διάκριση. Ένας σύζυγος μπορούσε να κατηγορήσει τη γυναίκα του ως μάγισσα ή ένας γιος μπορούσε να καταγγείλει τον πατέρα του ως μάγο. Ακόμα και ο συνήγορος του μάγου, αν έδειχνε υπερβολικό ζήλο να υπερασπιστεί τον πελάτη του, θεωρούνταν αυτομάτως ύποπτος και καθόταν κι αυτός στο εδώλιο του κατηγορουμένου.
Στο 13ο άρθρο υπογραμμιζόταν ότι “ιδίως οι μάγισσες είχαν πουλήσει την ψυχή τους και το σώμα τους στον Διάβολο και δεν άνοιγαν το στόμα τους, διότι ο Σατανάς τις είχε θωρακίσει, ώστε να είναι αναίσθητες στους πόνους”.
Το επόμενο άρθρο ασχολούνταν με τα μαρτύρια των κατηγορουμένων και με τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να τελούνται: “Για να πετύχετε από τον κατηγορούμενο μια πλήρη ομολογία, να του υποσχεθείτε ότι θα τον αφήσετε ελεύθερο. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι οφείλετε να τηρήσετε την υπόσχεσή σας. Ωστόσο, αν δεν ομολογήσει κάτι την πρώτη ημέρα, να εξακολουθήσετε τα βασανιστήρια και τη δεύτερη, αλλά και την τρίτη ημέρα, αρχίζοντας να σπάτε πρώτα τα κόκαλα των ποδιών και κατόπιν, των χεριών του”.
Τέλος, ένα από τα πιο περίεργα άρθρα ήταν το 15ο. Εδώ γινόταν σαφές ποιες ήταν οι ενδείξεις που καθόριζαν το ποιος ήταν ο μάγος ή η μάγισσα. Αν, λόγου χάρη, η κατηγορούμενη, κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, δεν μπορούσε να κλάψει, ήταν ολοφάνερη απόδειξη πως ήταν μια διαβολική μάγισσα.
Γενικά, η παράδοση παρουσίαζε τη μάγισσα ως μια απαίσια γριά, με ζαρωμένο και αποκρουστικό πρόσωπο, με αλλήθωρο μάτι, με ένα μυτερό δόντι, με ένα ραβδί στο χέρι και μια μαύρη γάτα κοντά της. Μα, σε πολλά μέρη, οι μάγισσες χωρίζονταν σε τρεις κατηγορίες: τις μαύρες, τις γκρίζες και τις λευκές.
Οι μαύρες μάγισσες θεωρούνταν πανίσχυρες στο κακό και ανίσχυρες στο καλό. Οι γκρίζες ήταν ικανές και για το καλό, αλλά και για το κακό, ενώ οι λευκές μπορούσαν να ξαναγυρίσουν στον ίσιο δρόμο και να κάνουν το καλό, αντί για το κακό.
Κάθε μάγισσα ήταν υποχρεωμένη να πηγαίνει στα περίφημα “Σάββατα” (Sabbath), δηλαδή στις συγκεντρώσεις όλων των μαγισσών της περιοχής, όπου ανέφερε όλα τα ειδεχθή εγκλήματα που είχε τελέσει στον Διάβολο κι έπαιρνε οδηγίες από αυτόν για το τι όφειλε να πράξει στη συνέχεια.
Τέτοιες δίκες μάγων και μαγισσών ήταν συνηθέστατες σε περασμένους αιώνες. Μια από τις πιο διάσημες ήταν η δίκη του Αββά Grandier, ο οποίος είχε κατηγορηθεί από τις μοναχές του Τάγματος των Ουρσουλίνων του Loudun της Δυτικής Γαλλίας ότι είχε αναθεματίσει το μοναστήρι τους με τη βοήθεια του Σατανά, με σκοπό να τις εξολοθρεύσει. Στην αρχή, λίγο έλειψε να λιθοβοληθεί από τις εξαγριωμένες μοναχές, αλλά σώθηκε χάρις στην επέμβαση του εξαδέλφου της Ηγουμένης της Μονής Loudun, ο οποίος ανέφερε την υπόθεση αυτή στον Καρδινάλιο Richelieu, ώστε να γίνει μια κανονική δίκη.
Σε αυτή, λοιπόν, τη δίκη, οι μοναχές της Μονής Loudun παρουσίασαν δύο “επίσημα συμβόλαια” του Αββά Grandier με τον Διάβολο. Το ένα έφερε την υπογραφή του και το άλλο έφερε τις υπογραφές δύο δαιμόνων, που ήταν οι αντιπρόσωποι του Σατανά. Τα γράμματα των συμβολαίων φωσφόριζαν, σαν να ήταν “γραμμένα με φωτιά της κόλασης” κι αυτό εκλήφθηκε ως καταφανής ένδειξη της αυθεντικότητας των συμβολαίων.
Ο Αββάς Grandier, αφού βασανίστηκε με τον πιο θηριώδη και φριχτό τρόπο, καταδικάστηκε σε θάνατο και ρίχτηκε στην πυρά τον Αύγουστο του 1634.
Τέτοιες διώξεις μάγων και μαγισσών συνέβαιναν σε διάφορες εποχές και χώρες. Στην Αγγλία, την εποχή της βασιλείας της Ελισάβετ Α’, είχαν γίνει αναρίθμητες δίκες μαγείας. Η πιο αξιοσημείωτη ήταν η δίκη της Margaret Simmons του Kent. Τα γεγονότα συνέβησαν το 1581. Ο σκευοφύλακας της εκκλησίας κατέθεσε ότι ο γιος του, περνώντας μπροστά από το σπίτι της Margaret Simmons, δέχτηκε επίθεση από τον σκύλο της και αναγκάστηκε να καταφύγει πίσω από την πόρτα. Τότε, η Margaret τον καταράστηκε. Αποτέλεσμα αυτής της κατάρας ήταν να αρρωστήσει ο γιος του σκευοφύλακα μια εβδομάδα αργότερα. Η γυναίκα θεωρήθηκε μάγισσα και καταδικάστηκε να βασανιστεί με τον πιο απάνθρωπο τρόπο.
Παρόμοιες δίκες πραγματοποιήθηκαν και στην Αμερική. Το 1688, κάποιος Ιρλανδός, με το όνομα Glover, που ζούσε στο New England, κατηγορήθηκε ότι είχε κάνει μάγια στις όμορφες κόρες ενός γείτονά του, οι οποίες είχαν ξεχάσει στην αγκαλιά του τις συμβουλές του πατέρα τους για ενάρετη ζωή.
Ο Glover, λοιπόν, ο οποίος ήταν ένας εξαιρετικός γόης, καταδικάστηκε σε θάνατο ως μάγος και διαμελίστηκε από τέσσερα άλογα, καταμεσής της κεντρικής πλατείας της πόλης.
Η είδηση δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “ΜΠΟΥΚΕΤΟ”, στις 18/10/1934…